Năm 2023, kinh tế trong nước mặc dù đã có những tín hiệu tích cực nhưng vẫn còn nhiều khó khăn trong phục hồi sau dịch bệnh Covid-19 do ảnh hưởng từ các vấn đề bất ổn lớn về kinh tế, chính trị trên thị trường thế giới (bất ổn chính trị tại nhiều khu vực, lạm phát nhiều nước đã giảm nhưng vẫn ở mức cao, kinh tế toàn cầu tăng trưởng thấp). Tăng trưởng kinh tế (GDP) trong nước 9 tháng đầu năm đạt 4,24% (cao hơn những năm bị ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 nhưng thấp hơn các năm thông thường). Tổng mức bán lẻ hàng hóa 9 tháng đầu năm 2023 tăng 9,7% so với cùng kỳ năm trước (cơ bản đạt mức bình quân của giai đoạn trước dịch bệnh Covid-19); Chỉ số giá tiêu dùng bình quân 9 tháng so với cùng kỳ năm 2023 tăng 3,16% (vẫn trong giới hạn mục tiêu Quốc hội giao dưới 4%).
Những kết quả trên cho thấy thị trường hàng hóa trong nước đã có những chuyển biến tích cực, hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế chung của cả nước, tuy nhiên, do khu vực sản xuất còn nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến thu nhập của người dân và do đó ảnh hưởng đến sức mua và đời sống của người dân.
Trong thời gian tới, dự báo thị trường hàng hóa thế giới sẽ còn nhiều biến động ảnh hưởng đến kinh tế nói chung và thị trường trong nước nói riêng.
Để bảo đảm cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu, bình ổn thị trường hàng hóa dịp cuối năm 2023 và dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn năm 2024, đồng thời làm tiền đề thực hiện các mục tiêu kinh tế vĩ mô năm 2024 của Chính phủ, Bộ Công Thương đề nghị Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các đơn vị thuộc Bộ, các tập đoàn, tổng công ty, công ty, các hiệp hội ngành hàng sớm có kế hoạch sản xuất kinh doanh, các phương án cung ứng hàng hóa và xử lý các biến động bất thường của thị trường.
Chủ động phương án bảo đảm cân đối cung cầu, ổn định thị trường hàng hóa
Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo dõi, đánh giá nguồn cung, nhu cầu hàng hoá, nhất là các mặt hàng thiết yếu, những mặt hàng có nhu cầu cao hoặc có biến động giá nhiều trên địa bàn thời gian qua để chủ động có phương án hoặc đề xuất với các cơ quan chức năng biện pháp bảo đảm cân đối cung cầu, ổn định thị trường, không để xảy ra tình trạng thiếu hàng, gián đoạn nguồn hàng gây tăng giá đột biến trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.
Chủ động tham mưu cho UBND tỉnh phương án chuẩn bị nguồn hàng, dự trữ hàng hoá thiết yếu phục vụ Tết; triển khai các biện pháp bình ổn thị trường theo quy định của pháp luật; phối hợp với ngành ngân hàng hỗ trợ, kết nối các doanh nghiệp sản xuất, phân phối hàng thiết yếu phục vụ Tết với các tổ chức tín dụng trên địa bàn để tiếp cận được nguồn vốn vay với lãi suất ưu đãi, dự trữ hàng hóa bình ổn thị trường dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán.
Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các đơn vị chức năng theo dõi sát tình hình sản xuất, diễn biến thời tiết, dịch bệnh, đánh giá năng lực sản xuất, nguồn cung ứng các mặt hàng nông sản, thực phẩm thiết yếu cho thị trường dịp cuối năm và Tết Nguyên đán; chủ động có phương án hoặc đề xuất phương án để bảo đảm nguồn cung, ổn định thị trường các mặt hàng nông sản thực phẩm thiết yếu dịp cuối năm và Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024.
Chủ trì phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan, tổ chức các hoạt động kết nối các doanh nghiệp phân phối và các nhà cung cấp thực phẩm thiết yếu, tạo nguồn hàng bình ổn thị trường phục vụ Tết; phối hợp với các địa phương triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu để hỗ trợ tiêu thụ các sản phẩm thực phẩm an toàn, đặc sản vùng, miền kết hợp tạo nguồn hàng phục vụ Tết.
Đẩy mạnh triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại như Chương trình đưa hàng Việt về nông thôn, về khu, cụm công nghiệp kết hợp với các chương trình hội chợ, khuyến mãi, giảm giá, kích cầu tiêu dùng…
Các địa phương cũng có trách nhiệm chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trên địa bàn dự trữ đầy đủ có phương án đảm bảo nguồn cung xăng dầu cho thị trường dịp cuối năm và Tết Nguyên đán; phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường giám sát, kiểm tra việc duy trì bán hàng và thực hiện các quy định của pháp luật về kinh doanh xăng dầu, kiểm tra chất lượng, đo lường, giá bán xăng dầu lưu thông trên thị trường.
Song song với đó, kiểm tra, giám sát, chỉ đạo các công ty điện lực trên địa bàn cung ứng điện đầy đủ, ổn định và có phương án dự phòng cung cấp điện cho sản xuất, sinh hoạt của nhân dân. Chú trọng công tác bảo đảm an toàn phòng chống cháy nổ tại các nơi công cộng, khu dân cư, khu vui chơi.
Ngoài ra, phối hợp với Cục Quản lý thị trường tại địa phương, tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát thị trường, chú trọng kiểm tra về giá, chất lượng sản phẩm, các quy định về an toàn thực phẩm, các hành vi đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý trên địa bàn. Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức các Hội chợ Xuân, các hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh, tiết kiệm trên địa bàn…
Ngăn chặn tình trạng thiếu hàng, sốt giá giả
Đối với các tập đoàn, tổng công ty, công ty sản xuất kinh doanh hàng hoá, dịch vụ thiết yếu, hàng hóa phục vụ Tết, cần chủ động có kế hoạch sản xuất, cung ứng hàng hóa phục vụ Tết; dự trữ vật tư, nguyên, nhiên vật liệu một cách hợp lý, tiết giảm chi phí, ưu tiên sử dụng nguyên liệu trong nước đã sản xuất được, nhằm duy trì sản xuất ổn định để bảo đảm lượng cung ứng hàng hóa cho thị trường với giá hợp lý, chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, có thể cạnh tranh với hàng nhập khẩu; thực hiện nghiêm túc quy định về dự trữ lưu thông, dự trữ quốc gia để cung ứng đủ, kịp thời nguồn hàng cho thị trường khi cần thiết.
Các đơn vị sản xuất hàng phục vụ tiêu dùng Tết có kế hoạch phù hợp để hạn chế tối đa việc dừng sản xuất trong dịp gần Tết gây tâm lý bất ổn cho thị trường; giám sát chặt chẽ việc bán hàng trong hệ thống phân phối nhằm ngăn chặn tình trạng thiếu hàng, sốt giá giả tạo do các nhà phân phối, đại lý đầu cơ hàng, nâng giá.
Tập đoàn Điện lực Việt Nam cần chủ động phương thức vận hành và huy động các nguồn điện trong hệ thống điện quốc gia để đảm bảo cung ứng đủ điện trong dịp Tết.
Cung ứng tốt hàng hóa bình ổn nói chung và hàng Việt nói riêng
Đối với các đơn vị có hoạt động kinh doanh thương mại (Tổng công ty Thương mại Sài Gòn, Tổng công ty Thương mại Hà Nội, Liên hiệp hợp tác xã thương mại Thành phố Hồ Chí Minh...) chủ động triển khai các chương trình bình ổn thị trường, tham gia các chương trình kết nối cung cầu, hỗ trợ tiêu thụ các mặt hàng nông sản thực phẩm an toàn; đẩy mạnh việc mở rộng mạng lưới phân phối hàng hóa, nhất là các khu vực nông thôn, hải đảo nhằm cung ứng tốt hàng hóa bình ổn nói chung và hàng Việt nói riêng cho người dân; tích cực tham gia các chương trình hỗ trợ cho người dân diện chính sách, người dân ở các vùng bị thiệt hại do thiên tai.
Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu thực hiện dự trữ lưu thông theo quy định, thực hiện nghiêm túc tổng nguồn xăng dầu tối thiểu đã được phân giao, có kế hoạch đảm bảo nguồn cung xăng dầu ổn định phục vụ sản xuất, tiêu dùng của người dân, doanh nghiệp dịp cuối năm và trước, trong, sau Tết Nguyên đán, không để gián đoạn nguồn cung xăng trong hệ thống kinh doanh; tăng cường kiểm soát chất lượng, giá bán, đo lường trong hệ thống phân phối, tránh gian lận trong kinh doanh xăng dầu; thực hiện nghiêm túc các quy định về thời gian bán hàng tại các điểm bán lẻ xăng dầu và bảo đảm công tác an toàn phòng chống cháy nổ.
Các doanh nghiệp sản xuất xăng dầu trong nước bảo đảm duy trì sản xuất ổn định, cung cấp xăng dầu cho thị trường theo kế hoạch và hợp đồng đã ký với các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu.
Các hiệp hội ngành hàng phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương rà soát cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu, theo dõi sát diễn biến thị trường trong và ngoài nước để phối hợp đề xuất các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ứng phó kịp thời với những biến động bất thường nhằm bình ổn thị trường khi cần thiết.
Chỉ đạo các doanh nghiệp thành viên duy trì sản xuất, kinh doanh, chủ động, linh hoạt trong hoạt động xuất nhập khẩu, tổ chức tốt lưu thông hàng hóa nhằm bảo đảm cung ứng kịp thời và đầy đủ nguồn hàng cho thị trường.
Tăng cường kết nối, kích cầu tiêu dùng
Chỉ thị yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ Công Thương tuỳ chức năng nhiệm vụ có trách nhiệm theo dõi sát diễn biến thị trường, giá cả các mặt hàng thiết yếu, đồng thời phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và các đơn vị thuộc Bộ Công Thương có liên quan đánh giá cung cầu các mặt hàng nhất là các mặt hàng thực phẩm thiết yếu, vật tư nông nghiệp, năng lượng trong giai đoạn cuối năm 2023 và Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 để chủ động có phương án hoặc đề xuất với Chính phủ các biện pháp bảo đảm cung ứng đủ nguồn hàng, bình ổn thị trường, đáp ứng nhu cầu phục vụ sản xuất và đời sống.
Phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngân hàng nhà nước, Bộ Tài chính, đôn đốc, tạo điều kiện cho các địa phương, các doanh nghiệp triển khai Chương trình bình ổn thị trường, thực hiện các hoạt động kết nối cung cầu, hợp tác thương mại vùng miền nhằm kích cầu tiêu dùng, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và tạo nguồn hàng bình ổn phục vụ thị trường dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.
Phối hợp với các Bộ, ngành địa phương trong công tác điều hành giá các hàng hóa, dịch vụ do nhà nước quản lý, sử dụng linh hoạt các công cụ, các biện pháp nhằm bảo đảm thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát năm 2023 và bước đầu thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2024...