Hàng năm, tỉnh Đồng Nai tổ chức Cuộc thi Sáng tạo Sản phẩm Thủ công Mỹ nghệ trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã thu hút các tổ chức cá nhân, nghệ nhân, thợ giỏi trong và ngoài tỉnh tham gia. Từ năm 2007 đến nay, Cuộc thi đã có nhiều tác phẩm nghệ thuật độc đáo, mới lạ tham dự. Các sản phẩm dự thi được làm từ nhiều chất liệu khác nhau, đa số sản phẩm được làm bằng gốm sứ, gỗ, đá, mây tre, giấy, đất sét v.v..Số lượng sản phẩm tham gia dự thi mỗi năm tăng dần từ 55 sản phẩm đến nay đã lên đến 215 sản phẩm trong năm 2018. Cuộc thi đã mở rộng quy mô tổ chức lên cấp tỉnh, cơ cấu giải thưởng đã tăng 18 giải và các giá trị giải thưởng cũng được nâng lên.
Khu du lịch núi Chứa Chan-H. Xuân Lộc
Cuộc thi hướng tới các sản phẩm được dùng làm quà tặng, quà lưu niệm. Mỗi năm Ban giám khảo đã đưa ra những đánh giá, góp ý để Cuộc thi ngày càng hoàn thiện hơn. Tuy nhiên, các sản phẩm đạt giải qua các năm vẫn chưa phát huy được ưu thế, chưa được khai thác sử dụng một cách hiệu quả. Việc tìm kiếm một thị trường tiêu thụ và một nhà đầu tư sản xuất sản phẩm ra thị trường là một điều vô cùng khó khăn. Hầu hết các tác phẩm đạt giải tác giả vẫn chưa tìm ra lối đi cho riêng tác phẩm của mình, mà chỉ tiêu thụ trên thị trường như một tác phẩm nghệ thuật độc đáo mà người mua cảm nhận được.
Một số tác phẩm khi tham gia dự thi được người sáng tác luôn hướng đến tính “độc nhất” và tính “riêng” của tác phẩm luôn được đề cao, trong khi khả năng ứng dụng và tính thương mại chưa được chú ý nhiều. Bên cạnh đó, một số tác phẩm được tác giả tìm hiểu kỹ về thị trường và hướng đến thị trường thì lại giảm đi tính độc đáo, tính nghệ thuật nên khó gây được sự chú ý từ Ban giám khảo.
Hiện nay, nghề thủ công mỹ nghệ đang phát triển thiêng về hướng gia công, chế tác theo đơn đặt hàng. Một số nơi sản xuất thường sao chép tác phẩm của người khác rồi gắn nhãn mác để biến thành sản phẩm của mình do luật bản quyền về mẩu mã chưa được chặt chẽ. Đối với mặt hàng thủ công mỹ nghệ, mỗi sản phẩm mang tính dân tộc rất cao, nó lôi cuốn thu hút khách nước ngoài khi đến tham quan du lịch Việt Nam khi trở về với những món quà thủ công xinh xắn làm quà tặng cho bạn bè, người thân.
Thực ra, khi đầu tư vào ngành nghề này, các doanh nghiệp Việt Nam phải đặc biệt chú trọng đến thị trường xuất khẩu. Khi muốn xâm nhập vào một thị trường khó tính các doanh nghiệp đứng trước hai khuynh hướng: Đáp ứng thị hiếu khách hàng hay tạo thị hiếu cho họ. Để có thể duy trì và phát triển nhà sản xuất luôn quan tâm đến cả hai, thông thường đáp ứng theo thị hiếu khách hàng trước để tạo nguồn lực và sức hút đối với khách hàng, sau đó mới tạo thị hiếu cho khách hàng theo từng xu hướng sản phẩm. Thị hiếu này thường xuyên thay đổi theo thời gian, theo trào lưu và trở nên phức tạp theo nhu cầu của con người.
Sản phẩm gốm « đàn gà » đoạt giải cuộc thi sáng tạo TCMN Đồng Nai 2016
Đồng Nai là tỉnh có nguồn tài nguyên di sản sản văn hóa, có tiềm năng khai thác và phát triển du lịch vô cùng phong phú. Hệ thống di tích được xếp hạng đa dạng loại hình: Di tích khảo cổ, di tích lịch sử, di tích kiến trúc nghệ thuật… Với 53 di tích được xếp hạng, trong đó có 01 di tích được xếp hạng cấp Quốc gia đặc biệt, 28 di tích xếp hạng cấp Quốc gia và 24 di tích xếp hạng cấp tỉnh. Điều đó cho thấy Đồng Nai có tiềm năng về du lịch nếu chúng ta biết khai thác và đầu tư. Hiện nay nói đến du lịch Đồng Nai người ta thường nói đến Khu du lịch Bửu Long, Vườn Quốc gia Cát tiên, khu du lịch Suối Mơ, khu du lịch Thác Mai, núi Chứa Chan .v.v… Nơi đây đã được thiên nhiên ban tặng những danh lam thắng cảnh đẹp, thơ mộng gắn với chùa chiền, sông hồ, vườn cây ăn trái quanh năm đã thu hút nhiều du khách đến tham quan và thưởng thức những đặc sản riêng của vùng sông nước. Tuy việc khai thác và đầu tư còn nhiều hạn chế nhưng thời gian gần đây một số địa phương đã quan tâm nhiều đến việc đầu tư cho du lịch, việc khai thác và sử dụng hiệu quả lợi ích từ thiên nhiên sông, núi, vườn cây trái đòi hỏi phải có sự đầu tư đúng mức để có thể thu hút khách du lịch đến với Đồng Nai. Vừa qua khu du lịch Núi Chứa Chan huyện Xuân Lộc đã đầu tư xây dựng và đặt hệ thống cáp treo theo tiêu chuẩn của Hiệp hội cáp treo Châu Âu với công suất 1.500 khách /giờ và đã thu hút trên 50.000 lượt khách tham quan khi đi vào hoạt động 6 tháng.
Hưởng ứng Cuộc thi sáng tạo sản phẩm thủ công mỹ nghệ trên địa bàn tỉnh Đồng Nai năm 2017 với chủ đề “Sản phẩm quà lưu niệm, quà tặng du lịch” đã kêu gọi các tổ chức, cá nhân tham gia nhằm góp phần thúc đẩy ngành du lịch. Để du lịch Đồng Nai ngày càng phát triển, việc đầu tư các điểm du lịch, sản phẩm phục vụ du lịch là việc làm hết sức cần thiết cho việc phát triển du lịch tỉnh nhà.
Cuộc thi sáng tạo hàng thủ công mỹ nghệ hàng năm gắn với việc tìm kiếm những sản phẩm thủ công mỹ nghệ phục vụ cho du lịch tại địa phương mang đậm nét riêng cho du lịch Đồng Nai mà khi ai đến cũng thích, ai về cũng nhớ một vùng đất nặng nghĩa tình. Những món ăn dân dã đặc sản của vùng nước lợ, những món quà xinh xắn từ đôi bàn tay khéo léo của những người thợ, người nghệ nhân quanh năm miệt mài làm nên những tác phẩm mang đậm nét quê hương Đồng Nai./.